بازار بورس ایران یک بازار قانونمند و منظم است که برای خرید و فروش سهام شرکتها و کالاهای با ارزش در ایران طراحی شده است. سازمان بورس و اوراق بهادار مسئول سازماندهی و نظارت بر این بازار است. فعالیت بازار بورس ایران در سال ۱۳۱۵ شمسی آغاز شد؛ اما به دلیل جنگ جهانی دوم برای مدتی به تعویق افتاد و در سال ۱۳۴۶ با معامله سهام شرکتهای صنعتی و معدنی به صورت رسمی فعالیت خود را آغاز کرد.
در سال ۱۳۸۴، قوانین جدیدی برای بورس ایران تدوین گردید که باعث توسعه و ارتقای بازار شد. این قوانین منجر به تشکیل سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان نهادی برای نظارت و سازماندهی فعالیتهای بازار بورس شد. بازار بورس ایران فرصتی برای سرمایهگذاری در شرکتها و کسب درآمد به صورت سهامداری فراهم میکند. همچنین، شرکتها نیز با به اشتراک گذاشتن سهام خود در بورس، میتوانند سرمایه لازم برای توسعه و اجرای پروژههای جدید را جذب کنند. با توجه به رونق بازارهای سرمایهگذاری در سالهای اخیر، افزایش تعداد افرادی که تصمیم به سرمایهگذاری در بازار بورس میگیرند، قابل توجه است.
تحلیل نمودار شاخص کل بورس از ابتدا تا کنون
پس از راهاندازی بازار بورس ایران در سال ۱۳۱۵، در طول سالهای پیشین تا سال ۱۳۷۹، فعالیتهای بورسی در حد بسیار محدودی انجام میشد. اما با گذشت زمان، بازار بورس در ایران توسعه یافت و در سال ۱۳۹۹ رونق قابل توجهی به خود گرفت.
در طی سالهای ابتدایی فعالیت بورس ایران با مشکلات مختلفی مواجه شد. ابتدا با شروع جنگ جهانی دوم، فعالیت بورس به صورت پراکنده و ناپیوسته انجام میشد و تا سال ۱۳۳۳ با تاخیر حدود ۱۵ ساله، اولین معاملات بورسی آغاز شد. در این دوران، معاملات بورس بسیار محدود بود. با تصویب قانون بورس در سال ۱۳۴۵، فعالیت بورس به صورت رسمی شناخته شد و به تدریج با افزایش نوع و تنوع محصولات مالی، توسعه یافت.
در سال ۱۳۸۵، با تاسیس بورس اوراق بهادار تهران به عنوان سازمان نظارتی بر بازار بورس ایران، فعالیت بازار بورس به صورت قانونمندتر و منظمتر انجام میشود. تشکیل این سازمان نهادی برای نظارت و سازماندهی فعالیتهای بازار بورس بوده است.
تحلیل نمودار بورس در یک دهه اخیر
در دو سه سال اخیر، بخش اعظم تغییرات شاخص بورس رخ داده است و در هفت سال ابتدایی این دهه تغییرات چندانی در شاخص بورس ایران رخ نداده است.
با توجه به تحلیلهای انجام شده، میتوانیم برخی از مشخصات و الگوهای نمودار شاخص بورس در این دهه را بررسی کنیم. از نمودار زیر مشاهده میشود که قدرت افت و خیزهای شاخص به مراتب افزایش یافته است. این امر نشان دهنده آن است که در این دوره زمانی، بازار سرمایه ایران تحت تاثیر تغییرات قابل توجهی قرار گرفته است. در برخی سالها شاخص بورس سودهای قابل توجهی به سرمایهگذاران اعطا کرده است. به طور مثال، در حد فاصل سالهای 98 و 99، شاخص بورس با رشد قابل توجهی همراه بود و توجه بسیاری از سرمایه گذاران را به خود جلب کرد.
بررسی بازار بورس در سال های 1401 و 1402
شاخص بورس ایران در سال ۱۴۰۱ به محدوده یک میلیون و 900 هزار واحد رسید که نسبت به سال ۱۴۰۰، ۵۹۳ هزار و ۲۰۹ واحد بیشتر بود. در طول سال ۱۴۰۱، شاخص بورس با رشد ۴۳ درصدی مواجه شد.
بهار سال ۱۴۰۱ فصل اوجگیری بازار بورس ایران بود و در این فصل، شاخص ۱۲ درصد رشد داشت. اما در تابستان، تا ۱۲ درصد کاهش یافت. در مهرماه، شاخص با کاهش ۳ درصدی مواجه شد؛ اما پس از آن در سه ماه متوالی رشدی را تجربه کرد و در انتهای بهمن با منفی ۹.۲ درصد به سطح یک میلیون و ۵۳۳ هزار واحد کاهش یافت.
در آخرین روز کاری سال ۱۴۰۱، شاخص کل بورس به سطح یک میلیون و ۹۶۰ هزار واحد رسید و بازدهی اسفند مثبت ۲۸ درصد شد. با توجه به روند بازار، پیشبینی میشد که سال ۱۴۰۲ سال خوبی برای بازار بورس ایران باشد. ورود پولهای جدید و افزایش ارزش معاملات، انتظارات را در مورد بازار بورس بالا برد که چشمانداز بازار در این سال مثبت باشد؛ اما در این سال نیز روند نسبتا ملایمی در رفتار بورس شاهد بودیم. در بهار 1402 شاخص کل از مرز 2 میلیون واحد عبور کرد؛ اما تا پایان نیمه اول سال، با افت قابل توجهی همراه بود که شاخص را به محدوده یک میلیون و 900 برگرداند. در ماههای پایانی سال 1402، روند کلی بورس بهتر شد و در آخرین روزهای سال به 2 میلیون و 200 هزار واحد رسید. نوسانات بازار بورس تا حدود بسیار زیادی تحت تاثیرات اخبار و اتفاقات سیاسی مختلف قرار میگیرد. برای انجام معامله در این بازار، نیازمند تحلیلهای دقیق و رفتار کلی بازار به جریانات گوناگون هستید تا بهترین عملکرد را داشته باشید.