لیکوئیدیشن یا لیکویید شدن، در بازار رمز ارزها وقتی به وقوع میپیوندد که معاملهگری که از اهرم (لوریج) استفاده میکند، نتواند تمام ضررهای معامله خود را تحمل کند. در این صورت، صرافی ممکن است به صورت اتوماتیک برای جبران ضررهای معامله، داراییهای موجود در حساب کاربر را فروخته و به نقدینگی تبدیل نماید.
به عنوان مثال، فرض کنید شما یک معامله با اهرم را در یک صرافی انجام دادهاید و بازار به شدت در جهت معامله معکوس میشود. اگر میزان ضرر شما به حدی برسد که وثیقه (معمولا ارز دیجیتال) شما در حساب کافی نباشد، صرافی ممکن است برای جبران ضررهای معامله، داراییهای شما را به صورت خودکار فروخته و نقد کند. این عملیات به عنوان لیکوئیدیشن شناخته میشود.
محاسبه قیمت لیکوئیدیشن در صرافیهای ارز دیجیتال معمولا بر اساس قوانین و الگوریتمهای خاص هر صرافی و تنظیمات حساب کاربری انجام میشود. این قوانین و الگوریتمها شامل عواملی مانند سطح تراز حساب (Margin Level)، ضریب اهرم (Leverage Ratio) و حداقل تراز حساب (Minimum Margin Requirement) میشوند.
برای محاسبه قیمت لیکوئیدیشن در یک صرافی خاص، نیاز به دسترسی به اطلاعات مربوطه از طریق صرافی مورد نظر خود دارید. این اطلاعات میتوانند در قوانین و مقررات صرافی، صفحه راهنما یا بخش پشتیبانی صرافی قابل دسترسی باشند.
قیمت لیکوییدیشن (Liquidation Price) چیست؟
قیمت لیکوئیدیشن (Liquidation Price) در واقع نقطهای است که اگر قیمت زوج ارزی به آن برسد، پوزیشن شما به صورت خودکار لیکوئید شده و بسته میشود. در بازارهای مشتقه و مارجین تریدینگ، به منظور جلوگیری از ضرر بیش از حد به تریدر، سیستم لیکوئیدیشن وجود دارد.
قیمت لیکوئیدیشن بر اساس چندین عامل محاسبه میشود که شامل میزان لوریج استفاده شده (Leverage), مارجین نگهداری (Maintenance Margin), قیمت ارز دیجیتال و موجودی باقیمانده حساب است. همچنین، هر صرافی ممکن است از روش محاسبه خاص خود برای قیمت لیکوئیدیشن استفاده کند که اطلاعات مربوط به قیمتها و حجم معاملات را در نظر میگیرد.
معاملهگر نیازی به محاسبه دستی قیمت لیکوئیدیشن ندارد، زیرا صرافیها عموما این اطلاعات را به صورت خودکار ارائه میدهند. اما توجه به تغییرات قیمتها و اخبار مربوط به رمزارزها بسیار مهم است تا از سودآوری پوزیشنها در معاملات خود اطمینان حاصل کنید و در صورت نیاز، اقدامات لازم را برای مدیریت ریسک انجام دهید.
علت لیکویید شدن معاملات
معاملات لیکوئید معمولا به دلیل ریسک بالای نوسانات بازار و افزایش احتمال رخداد حرکات قیمت ناگهانی صورت میگیرند. در بازارهای کریپتو، نوسان قیمتها بسیار بالا بوده و این بازارها به طور معمول ۲۴ ساعته و بدون تعطیلی عمل میکنند. این ویژگیها باعث میشوند که معاملهگران نیاز داشته باشند تا در هر لحظه بتوانند به سرمایه خود دسترسی داشته باشند و در صورت نیاز به سرعت بالا، داراییهای خود را تبدیل به نقدینگی کنند.
لیکوئیدیته در معاملات مشتقه نیز اهمیت بسیاری دارد. معاملات مشتقه شامل قراردادهایی هستند که ارزششان مبتنی بر ارزش دارایی مربوطه در آینده است. بنابراین، در صورتی که قیمت دارایی مربوطه ناگهان تغییر کند، ارزش قرارداد نیز تغییر خواهد کرد. در این مواقع، برای جلوگیری از خسارتهای بیشتر، معاملهگران ممکن است تصمیم به لیکوئید شدن معاملات خود بگیرند.
در مورد معاملات مشتقه در بازارهای سنتی نیز، لیکوئید شدن معاملات به دلیل نوسانات بازار و ریسکهای مربوط در مواجهه با ضررهای قابل توجه استفاده میشود. اما در بازارهای کریپتو، به دلیل شدت نوسانات بیشتر و ریسکهای بالاتر، معاملات لیکوئید به میزان بیشتری انجام میشوند.
استفاده از لوریج و اهرم (leverage) در معاملات مشتقه نقش مهمی در ریسک لیکوئید شدن دارد. لوریج و اهرم به معاملهگران امکان میدهند تا با استفاده از سرمایه اضافی از صرافی وام بگیرند و معاملات بزرگتری را انجام دهند. اما در صورتی که بازار به سمت حرکت خلاف پیشبینی معاملهگران حرکت کند، ریسک لیکوئید شدن حساب افزایش مییابد. در این صورت، به دلیل از دست دادن مقدار مشخصی از پوزیشن، صرافی ممکن است آن را به صورت خودکار لیکوئید کند تا از ضررهای بیشتر جلوگیری کند.
نوسانات شدید در بازار ارز دیجیتال میتوانند منجر به لیکوئید شدن معاملات بازارهای مشتقه و مارجین شوند. بنابراین، برای کار با پوزیشنهای لوریجدار، ضروری است که به دقت با نحوه عملکرد بازارهای مشتقه، ابزارهای مدیریت ریسک و قابلیتها و محدودیتهای استراتژی خود آشنا شوید.
با توجه به اینکه بازار ارز دیجیتال پویا و پر ریسک است، همواره مهم است که برنامه ریزی و مدیریت ریسک متناسب با استراتژی و هدفهای خود را در نظر داشته باشید. همیشه به این موضوع توجه کنید که معامله در بازارهای مشتقه و با استفاده از لوریج، علاوه بر سود، ریسکهایی را نیز به همراه دارد و بهتر است با دانش کافی و برنامهریزی دقیق اقدام کنید.